Kendini gerçekleştiren kehanet

Kendini gerçekleştiren kehanet en başta "yanlış" olarak tanımlanmış bir algının yeni bir davranış biçimi oluşturularak bir süre sonra "doğru"hale gelelebilmesi kavramıdır. Robert K. Merton tarafından geliştirilen bu kavrama göre, doğru ya da yanlış herhangi bir inanç veya beklenti, bu tanımlamayı doğrulayacak yeni bir davranış ortaya çıkarmaktadır.

Diğer bir deyişle kişi bir olayın olacağına dair çok kuvvetli bir inanç besliyorsa , olayın kendini göstereceği durumları yaratan, desteleyen ve doğru çıkaran davranışlarda bulunmaktadır. "Çok sakarım", "Bugün çok kötü bir gün", "Hiçbirşeyi başaramazsın" gibi olumlamalar kişinin bardakları devirmesi, kötü bir gün geçirmesi ve başarısız olmasıyla sonuçlanmaktadır.

Önyargı aslında bunun güzel bir örneğidir. Kendinize karşı, başkalarına karşı, hayata karşı olan önyargılarınız ve beklentileriniz hayatı tam da düşündüğünüz hale sokar. Ekşisözlükten bir alıntı yaparsak "karsinizdaki insanin x cesit insanlardan oldugunu dusunuyorsunuzdur, o sekilde davranirsiniz, karsinizdakinden gelen negatif tepkileri de "hah, iste hakliymisim, o x cesit bi insanmis" diye yorumlarsiniz ve o sekilde davranmaya devam edersiniz. o da ayni tepkileri verdikce siz de kendi kendinizi tebrik edersiniz bu basarili tespitinizden oturu. kehanetiniz gerceklesmistir, afiyet olsun." diye de yorumlayabiliriz :)

Bu kehanet tabi ki ters yönde de işlemektedir. Bu popüler kültürün dilindeki "çekim yasası"dır :) Olumlu düşüncelerin olumlu eylemleri çekeceği düşüncesine dayanır. Ancak olumsuz kehanetlere oranla gerçekleşmesi daha çok çaba istemektedir.

Olumlu kehanetlerin olumsuzlardan daha zor olmasının nedeni insanın kendisine acımasının ve problemi başkasının üzerine atmasının daha kolay olması olabilir. Olumlama yaparken bile " ya olmazsa" diye düşünen insanın "düşündüğü başına gelir". Kendinden memnun olmayan kişi sürekli olarak "ben çok başarılıyım" der ve birkaç gün içerisinde halen zengin olmadığını farkettiğinde bunu bile beceremediğini düşünerek öncekinden daha bezgin bir konuma gelir.

Olumlamayı yalnızca bir motto olarak tekrarlamaktan çok bir deneme süresine tabi tutmak başarmaya bir adım yaklaşmak olabilir. Kendinizle ilgili hoşunuza gitmeyen bir varsayımı değiştirirken baskı yapmak yerine denemeyi seçmelisiniz. 4 hafta boyunca "etraftaki bardaklara dikkat etmeye" "her güne spor yaparak ve gülümseyerek başlamaya" "başarılı olduğunu kendine hissettirecek ufak işler yapmaya" kendimizi ikna edersek ve varsayımlarımızı "sakar mı?kim ben mi:D", " ne güzel bir gün", "bu da başardım yine" olarak değiştirirsek... Neden olmasın? Denemeye değmez mi:)

"Bir insana olduğu gibi davranırsan olduğu gibi kalır. Olabileceği gibi davranırsan olabileceği gibi olur.” (Goethe)

"Ne düşünüyorsan O'sun" (Mevlana)

yazının ilham kaynağı http://beyaztavsan.com fırsatınız varsa ziyaret edin derim